Skip to main content
high contrast version
pl polski menu

Web Content Display Web Content Display

prof. dr hab. Grażyna Skąpska

prof. dr hab. Grażyna Skąpska

e-mail: grazyna.skapska@uj.edu.pl


Prof. dr hab. Grażyna Skąpska ukończyła prawo (1970 rok) oraz socjologię (1974 rok) na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskała stopień doktora nauk prawnych w roku 1978 w Instytucie Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk, habilitowała się w zakresie socjologii ogólnej oraz socjologii prawa na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zainteresowania naukowe Profesor Skąpskiej koncentrują się wokół socjologicznych teorii prawa, transformacji ustrojowej, konstytucjonalizmu, funkcjonowania sfery publicznej, kwestii Genderowych w prawoznawstwie oraz zmian kultury i świadomości prawnej w związku z procesami integracji europejskiej.

Jej przedsięwzięcia badawcze zaowocowały sformułowaniem socjologicznej teorii konstytucjonalizmu po komunizmie, a książka poświęcona tej teorii From "Civil Society'" to "Europe": A Sociological Study on Constitutionalism after Communism, Brill: Boston-Leyden 2011, zdobyła pierwszą nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w roku 2012. Grażyna Skąpska była stypendystką Fundacji Alexandra von Humboldt (Uniwersytet we Frankfurcie nad Menem), Fundacji Amerykańskich Prawników (Chicago), Collegium Budapest, Wissenschaftskolleg zu Berlin, współpracowała w zakresie realizacji projektu badawczego na temat prawa państwa totalitarnego z Instytutem Maxa Plancka Historii Prawa Europejskiego we Frankfurcie nad Menem (Max Planck Institut fuer Europaeische Rechtsgeschichte).

Niezależnie od działalności dydaktycznej w Uniwersytecie Jagiellońskim (przedmioty: teoria socjologiczna wobec wyzwań współczesności, socjologia sfery publicznej, socjologia prawa, prawo i płeć) Grażyna Skąpska miała gościnne profesury na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney w Australii, Uniwersytecie Sydnejskim w Australii (trzykrotnie), Cornell University w Stanach Zjednoczonych, Uniwersytecie w Trewirze (Niemcy, Profesura DAAD), Instytucie Socjologii Prawa w Onati w Hiszpanii (wielokrotnie); na zaproszenie władz uniwersytetu wykładała też (2 pobyty kilkutygodniowe) w Uniwersytecie w Exeter (UK).

Profesor Grażyna Skąpska była wieloletnią Przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, członkiem Komitetu Wykonawczego (Executive Committee) Międzynarodowego Towarzystwa Socjologicznego (ISA), w latach 2000-2004 była Wiceprezydentem Międzynarodowego Instytutu Socjologii (International Institute of Sociology) oraz członkiem Rady Powierniczej (Board of Trustees) Amerykańskiego Stowarzyszenia „Law and Society”. Ponadto była wieloletnim ekspertem w European Research Council, a także ekspertem Fundacji Volkswagena. Grażyna Skąpska pełniła funkcję Przewodniczącej Komisji Dyscyplinarnej ds. Nauczycieli Akademickich w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Przewodniczącej Konwentu Rzeczników Dyscyplinarnych przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Została odznaczona medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Złotym Krzyżem Zasługi.

Obecnie jest członkiem Rady Programowej Centrum Interdyscyplinarnych Studiów Konstytucji na Wydziale Prawa i Administracji UJ.

Zainteresowania naukowe

  • Teorie sfery publicznej i społeczeństwa obywatelskiego, władzy oraz przymusu
  • Socjologiczna teoria prawa
  • Prawo i płeć

Publikacje (wybrane)

Książki

  • “From “Civil Society” to “Europe”: A Sociological Study of Constitutionalism after Communism” Brill, Leiden- Boston 2011
  • Etyka w polityce (Ko-aut. and red.), Universitas: Kraków 1997
  • Prawo a dynamika społecznych przemian, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego: Kraków, 1991
  • Społeczne role prawników, G.Skapska, J.Czapska, M.Kozłowska, Wyd. Ossolineum, Warszawa-Kraków: 1989
  • Społeczne podłoże postaw wobec prawa, Wyd. Ossolineum, Kraków-Warszawa-Gdańsk-Wrocław-Łódź: 1981


Redagowane prace zbiorowe

  • Praworządność. Rule of Law, (red. M. Fuszara, G. Skąpska) Societas/Communitas 1(35) 2023
  • The Moral Fabric in Contemporary Societies, (red. G.Skąpska, A. Orla-Bukowska) Brill: Boston Leyden, 2003
  • Bieda i bogactwo w polskiej kulturze i świadomości (red G.Skąpska), Wyd. Universitas: Kraków 2003
  • Buddenbrokowie czy piraci? Kapitał kulturowy polskich przedsiębiorców , (red. G.Skąpska), Wyd. Universitas: Kraków, 2002
  • A Work in Progress. Social and Political Change in Contemporary Poland and Austria (red.) Heinz Pascher, Grażyna Skąpska, Wyd. Universitas: Kraków 2001
  • A Fourth Way?, Privatization, Property and the Emergence of New Market Economies, (red. Gregory S.Alexander, Grażyna Skąpska, Routledge: London-New York, 1994
  • Prawo w zmieniającym się społeczeństwie, Księga Pamiątkowa ku czci Profesor Marii Boruckiej- Arctowej (red.) Wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1992
  • Społeczeństwo polskie u progu przemian (red. J.Mucha, G.Skąpska, J.Szmatka, I.Uhl), Wyd. ów 2023Ossolineum, Warszawa-Kraków: 1989


Artykuły

  • "Constitutional Consciousness in a Society on the Verge of Democratic Collapse. The Case of Poland (w:) Societas/Communitas 1(35)2023, s. 43-72.
  • “On Legal Nihilism Once More: Lessons from Poland” również w j.polskim “O nihilizmie prawnym raz jeszcze” w: „Socjologiczna agora” red. K.Gadowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: Kraków 2023
  • “The Inconsistent, Everyday Legal Consciousness of Contemporary Poles” Polish Sociological Review Nr 3/2023 (współautorzy: Ewa Radomska, Marcin Wróbel)
  • “Constitutional Consciousness of a Society on the Verge of Democratic Collapse” Societas/Communitas nr 2, 2023
  • “Świadomość prawna społeczeństwa polskiego” Państwo i Prawo nr 4/2021 (współautorzy: Ewa Radomska Marcin Wróbel)
  • ‘’Abuse of the Constitution as a Means of Political Change: Sociological Reflection on the Crisis of Constitutionalism in Poland” Polish Sociological Review 4/2019
  • ‘’Sociology of Law in Poland: Great Heritage, Empirical Accomplishments, Contemporary Challenges’’ Journal of Law and Society 3/2019
  • ‘’Znieważający konstytucjonalizm i konstytucjonalizm znieważony. Refleksja socjologiczna na temat kryzysu liberalno-demokratycznego konstytucjonalizmu w Europie pokomunistycznej’’ w: Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna. Konstytucjonalizm red. Maciej Pichlak, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii w Poznaniu, Poznań 2018
  • ‘’Od ‘’legalnej rewolucji’’ do ‘’kontrrewolucji’’. Kryzys konstytucjonalizmu liberalno- demokratycznego w Polsce’’ Przegląd Prawa i Administracji, t. CX Polityczność nauki prawa i praktyki prawniczej, red. A. Bator P. Kaczmarek, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017
  • ‘’The decline of liberal constitutionalism in East Central Europe” in: P.Vihaleem, A.Masso, S.Opermann (eds.) The Routledge International Handbook of European Social Transformation London and New York: 2017 
  • “Democracy and Law” in: International Encyclopedia for Behavioral and Social Sciences, Elsevier, Oxford: 2015
  • “Empirically Grounded Rule of Law” in: A. Mica, J. Winczorek, R.Wisniewski (red.) “Sociologies of Formality and Informality” Peter Lang, Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Brussels, New York, Oxford, Wien: 2015
  • “The Constitution as a Theory of Society in the Society: A Reflection after Twenty Years of Democratic Changes in East Central Europe” in: A.Sajo (ed) “Constitutional Topography: Values and Constitutions”, Eleven International Publishing, The Hague: 2011
  • “Coordination of Polycentric, Pluralistic, Dynamic and Globalizing Society by the Contemporary Law” Societas/Communitas vol. 2/2011
  • “The Rule of Law, Economic Transformation and Corruption after the Fall of the Berlin Wall” Hague Journal of the Rule of Law, Vol.1/2, 2009
  • “Paying for Past Injustices and Creating New Ones: On Property Restitution in Poland as an Element of the Unfinished Transformation” in: “Legal Institutions and Collective Memories” (ed.) S.Karstedt, Hart Publ., London: 2009
  • “Law in Postmodern Society” w: “Between Complexity of Law and Lack of Order. Philosophy of Law in the Era of Globalization” (red.) B.Wojciechowski, M.Zirk-Sadowski, M.Golecki” Adam Marszałek Publ. Toruń-Beijing 2009 (also in Chinese)
  • "Institutional Innovations and Moral Foundations of Constitutionalism in East Central Europe“ in: S.A.Arjomand (ed.) „Constitutionalism and Political Reconstruction“ Brill 2007, p. 49-76
  • "A Sociological Comment on Kant's Concept of Maturity in the Context of Past Human Rights Violations“ in: J.Miklaszewska, P.Spryszak (eds.) „Kant i problemy współczesnego świata“ Jagiellonian University Press, 2006
  • "Restitutive Justice, Rule of Law and Constitutional Dilemmas“ in: A.Czarnota, M.Krygier, W.Sadurski „Rethinking the Rule of Law after Communism“ CEU Press, 2005, p. 211-230
  • "From Stalinist to Liberal Democratic Constitutionalism: On Constitutional Semantics of New Democracies in East Central Europe“ The Uppsala Yearbook of East European Law, special issue, 2005

Wybrane przedsięwzięcia badawcze

  • “Świadomość prawna społeczeństwa polskiego. Diagnoza, typy, drogi kształtowania” NCN OPUS, Nr 2017/27/B/HS5/01658-kierownik
  • ”Rozdział funduszy europejskich jako wskaźnik funkcjonowania sfery publicznej w Polsce” Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, projekt badawczy nr 1H02E 012 29
  • ”Tworzenie bogactwa. Społeczno-kulturowe uwarunkowania przekształceń ekonomicznych w Polsce” KBN, projekt badawczy nr 1/HO1F, kierownik
  • „Zaufanie do wymiaru sprawiedliwości” projekt badawczy finansowany przez Krajową Radę Sądownictwa (2005), kierownik
  • ”Modele transformacji ekonomicznej” projekt badawczy Central European University, Research Support Scheme
  • “Reprywatyzacja w Polsce i Niemczech” projekt badawczy Volkswagen Stiftung (współkierownictwo)
  • „Kultury polityczno-prawne w Bułgarii, Francji, Hiszpanii, Polsce, Stanach Zjednoczonych i Węgrzech” projekt badawczy American National Science Foundation, współwykonawca,