Skip to main content

Web Content Display Web Content Display

Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk

Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.) (2022), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska.

 

Książka pod redakcją Katarzyny Jasikowskiej i Michała Pałasza z Uniwersytetu Jagiellońskiego Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk zawiera rozdziały autorstwa m.in. osób tworzących portal Nauka dla Przyrody, Radę Klimatyczną UJ oraz Anthropocene Working Group.

Jest to pozytywnie zrecenzowana przez prof. Ewę Bińczyk i prof. Ewę Domańską pozycja naukowa stanowiąca aktualne kompendium wiedzy o wyzwaniu klimatyczno-ekologicznym, wciągająca i napisana przyjaznym językiem, obfitująca w praktyczne przykłady możliwego działania. Prezentuje ona panoramiczny obraz dyskusji i praktyk, kompetentnie i z wielowątkowym rozmachem podejmując problem. W zamierzeniu jest to książka popularyzacyjna i motywująca do refleksji oraz podjęcia adekwatnych działań, przeznaczona dla szerokiego, nie tylko akademickiego grona czytelników i czytelniczek.

W trzech częściach – Jak jest?, Dlaczego tak jest?, Co robić? – i na łamach 21 rozdziałów opublikowanych na niemal 850 stronach autorki i autorzy prezentują głos wielu nauk i praktyk w temacie katastrofy klimatyczno-ekologicznej. Książka pozwala zapoznać się m.in. z perspektywami geologii, biologii, nauk o pamięci, socjologii, studiów feministycznych, klimatologii, ekonomii, rolnictwa, edukacji, neuronauki, religioznawstwa, filozofii, prawa, zarządzania, posthumanizmu, psychologii, sztuki czy pedagogiki. Publikacji towarzyszy Słownik klimatyczno-ekologiczny. 400 pojęć z wielu nauk. Praca nad książką trwała ponad dwa lata.

Książkę i poszczególne rozdziały można bezpłatnie pobrać ze STRONY.

 

Naukowe dowody na trwanie kryzysu klimatyczno-ekologicznego spowodowanego działalnością ludzką są przytłaczające. Obecne konsekwencje zmiany klimatu są odczuwalne nawet w naszej szerokości geograficznej, te prognozowane w niedalekiej przyszłości będą bezprecedensowe w historii cywilizacji. Z kolei utrata bioróżnorodności przybiera już rozmiary i skalę szóstego wielkiego wymierania. Zjawiska te – podkreślmy: bez wątpienia antropogeniczne i sprzężone ze sobą – podważają elementarne bezpieczeństwo istnienia gatunków, ekosystemów, kultur. Wytworzony w kulturze Zachodu system społeczno-gospodarczy – kapitalizm – przyczynia się do pomnażania bogactwa materialnego nielicznych kosztem licznych i przekraczania kolejnych granic planetarnych. Procesy te są początkiem końca świata, który znamy jako ludzkość.

K. Jasikowska, M. Pałasz, Wstęp

 

Książka Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk jest […] wartościowym i ważnym w obecnych warunkach politycznych kompendium wiedzy o wyzwaniu klimatycznym – kompendium wciągającym i przyjaznym dla odbiorców. Co więcej, cieszy ona bogactwem konkretnych przykładów możliwego działania, także w Polsce, w obliczu wyzwania katastrofy klimatycznej. Jako zaangażowany emocjonalnie i politycznie, interdyscyplinarny, a zarazem spójny teoretycznie manifest, wypełni ona ważną lukę w polskim piśmiennictwie. Dodatkowo książka ma wielkie szanse stać się szeroko wykorzystywanym praktycznym poradnikiem oraz kompendium wiedzy o współczesnych wyzwaniach wynikających z planetarnego kryzysu środowiskowego dla wielu obszarów funkcjonowania człowieka.

Z recenzji Profesor Ewy Bińczyk