Skip to main content

Web Content Display Web Content Display

Professor Wiesław Gumuła

Professor Wiesław Gumuła

Position: associate professor

E-mail: wieslaw.gumula@uj.edu.pl


For me sociology is a job and passion. I spend my leisure time with my friends. I am the lover of classical music. I like skiing and hiking.


Wiesław Gumuła – associate professor at the Institute of Sociology of the Jagiellonian University. Among others he worked at Akademia Górniczo-Hutnicza (The AGH University of Science and Technology), Szkoła Główna Handlowa (The SGH Warsaw School of Economics), Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (The Maria Curie-Skłodowska University in Lublin), Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (The The John Paul Catholic University of Lublin). He specializes in issues related to the sociology of finance and the sociology of social peculiarities. He is the author of several dozen academic publications. Among others, he published the following books: „Teoria osobliwości społecznych: zaskakująca transformacja w Polsce" [The Theory of Social Peculiarities: a Surprising Transformation in Poland] (2008); “On Property and Ownership Relations: A Return to the Social Theory of Karl Marx” (2018). He has also been working in managerial or expert positions in banks for thirty years. He is a member of the Committee on Civilization Threats of The Polish Academy of Skills.

Scientific and research interests

  • sociology of finance
  • social peculiarities
  • sociological and economic theories of ownership

Selected publications

Books

  • Własność. Meandry prywatyzacji i uspołecznienia w teorii społecznej Karola Marksa [Property: Meanders of Privatization and Socialization in the Social Theory of Karl Marx]. College of Socio-Economics in Tyczyn. Tyczyn 2000, pp. 290.
  • Teoria osobliwości społecznych: zaskakująca transformacja w Polsce [The Theory of Social Peculiarities: A Surprising Transformation in Poland]. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Warszawa 2008, pp. 323.
  • On Property and Ownership Relations: A Return to the Social Theory of Karl Marx. Peter Lang. Berlin-Bern-Bruxelles-New York-Oxford-Warsaw-Vien 2018, pp. 200. Książki redagowane:
  • Wiesław Gumuła (red.), Władza lokalna wobec centrum. Recepcja instytucji centralnych w lokalnych układach władzy [Local Authorities Towards the Political Center. Reception of Central Institutions by Local Political Elites]. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Rzeszów 1989, ss. 254.
  • Ewa Bogacz-Wojtanowska, Wiesław Gumuła, Sławomir Rębisz (red.), Zróżnicowanie i zmienność świata społecznego: księga jubileuszowa poświęcona Kazimierzowi Z. Sowie [Diversity and Variability of the Social World: Jubilee Book Dedicated to Kazimierz Z. Sowa]. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2012, ss. 455.
  • Wiesław Gumuła (red), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności) [Diaries of the State of the Pandemic: Read from the Perspective of the Sociology of Everyday Life]. Instytut Literatury i Zakład Wydawniczy NOMOS. Kraków 2021, ss. 404.


Articles

  • Mieszkańcy Opolszczyzny - zbiorowość czy wspólnota regionalna. Socjologiczna analiza pojęcia region na przykładzie Opolszczyzny, w: Opolszczyzna w 35-leciu PRL. Teoretyczne i metodologiczne aspekty socjologii regionu [Dwellers of the Opole Region – a Regional Set of Dwellers or a Regional Community: Sociological Analysis of the Concept of the Region on the Example of the Opole Region, in: Opole Region in the 35th Anniversary of the People's Republic of Poland. Theoretical and Methodological Aspects of the Sociology of the Region]. Polska Akademia Nauk – Komitet Nauk Socjologicznych. Instytut Śląski w Opolu. Opole 1980, 81-104.
  • Koncepcja religii Durkheima a koncepcja religii Marksa i Engelsa; analiza porównawcza w kontekście ich systemów [The Durkheim`s Theory of Religion and the Theory of Religion of Marx and Engels: Comparative Analysis in the Context of Their Theoretical Systems]. „Studia Socjologiczne" 1980, nr, 1, 109-130.
  • Władza lokalna wobec centrum – wnioski, uogólnienia, w: Wiesław Gumuła (red.), Władza lokalna wobec centrum. Recepcja instytucji centralnych w lokalnych układach władzy [Local Authorities Towards the Political Center: Conclusions, Generalizations, in: Wiesław Gumuła (ed.), [Local Authorities Towards the Political Center. Reception of Central Institutions by Local Political Elites]. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Rzeszów 1989, 161-169.
  • Kilka uwag o transformacjach ustrojowych w Polsce w świetle „gospodarki cienia", w: K. Z. Sowa (red.), Gospodarka nieformalna. Uwarunkowania lokalne i systemowe [Some Remarks on the Transformation in Poland in the Light of the "Shadow Economy", in: K. Z. Sowa (ed.), Informal Economy: Local and Systemic Conditions]. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa – Oddział Rzeszów. Rzeszów 1990, 235-249.
  • Przemiany w lokalnych układach władzy w pierwszej połowie roku 1990 z perspektywy wyborów samorządowych i zagadnień demokratyzacji, w: A. Sułek, W. Wincławski (red.), Przełom i wyzwanie: pamiętnik VIII Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego Toruń, 19 – 22 września 1990 [Changes in Local Authority Systems in the First Half of the Year 1990: from the Perspective of the Local Election and Issues of Democratization, in: A. Sułek, W. Wincławski (ed.), Breakthrough and Challenge: Diary of the 8th National Sociological Congress, Toruń, 19-22 September, 1990]. Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Wydawnictwo Adam Marszałek. Warszawa – Toruń 1991, 295-305.
  • Strukturalne blokady rozwoju społeczeństwa polskiego lat osiemdziesiątych, w: J. Mucha, G. Skąpska, J. Szmatka, I. Uhl (red.), Społeczeństwo polskie u progu przemian [Structural Blockages of the Development of the Polish Society in the 1980s, in: J. Mucha, G. Skąpska, J. Szmatka, I. Uhl (ed.), The Polish Society at the Threshold of Change]. Zakład Naukowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo. Wrocław Warszawa Kraków 1991, 221-237.
  • Local Authorities and Central Political Institutions, in: K. Z. Sowa, W. Strubelt (eds), Teritorial Base of Social Structures. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Rzeszów 1992, 85-95.
  • Miejsce Komitetów Obywatelskich w lokalnych układach władzy w latach 1990 – 1991 (Na przykładzie Limanowej, Lubeni i Świlczy), w: T. Borkowski, A. Bukowski (red.), Komitety Obywatelskie: powstanie, rozwój, upadek? [The Position of Citizens` Committees in Local Authority Systems in the Years 1990 - 1991 (Case Studies of Limanowa, Lubenia and Świlcza), in: T. Borkowski, A. Bukowski (eds.), Citizens` Committees: Uprising, Development, Collapse?]. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS. Kraków 1993, 109-129.
  • Społeczeństwo polskie – społeczeństwo gotówkowe, w: Krzysztof Frysztacki, Piotr Sztompka, Polska początku XXI wieku: przemiany kulturowe i cywilizacyjne [The Polish Society - the Cash Society, in: Krzysztof Frysztacki, Piotr Sztompka, Poland at the Beginning of the 21st Century: Cultural and Civilizational Transformation]. Polska Akademia Nauk Komitet Socjologii. Warszawa 2012, 109-136.
  • Kazimierz Z. Sowa – intelektualny portret socjologa, w: Ewa Bogacz-Wojtanowska, Wiesław Gumuła, Sławomir Rębisz (red.), Zróżnicowanie i zmienność świata społecznego: księga jubileuszowa poświęcona Kazimierzowi Z. Sowie [Kazimierz Z. Sowa - an Intellectual Portrait of a Sociologist, in: Ewa Bogacz-Wojtanowska, Wiesław Gumuła, Sławomir Rębisz (ed.), Diversity and Variability of the Social World: Jubilee Book Dedicated to Kazimierz Z. Sowa]. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2012, 11-30.
  • Pieniądz gotówkowy i bezgotówkowy w Polsce, w: Helena Żukowska, Marian Żukowski (red.), Obrót bezgotówkowy w Polsce [Cash and Non-Cash Forms of Money in Poland, in: Helena Żukowska, Marian Żukowski (ed.), Non-Cash Transactions in Poland]. Wydawnictwo KUL. Lublin 2013, 35-55.
  • Jednostka w megaprzestrzeni finansowej, w: Piotr Binda (red.), lokalne, narodowe i inne ... : księga dla Profesor Joanny Kurczewskiej [Human Being in the Financial Megaspace, in: Piotr Binda (ed.), Local, National and Other ..: Book for Professor Joanna Kurczewska]. Wydawnictwo IFiS PAN. Warszawa 2014, s. 465 – 477.
  • Moralność w czasach finansjalizacji, w: Janusz Mariański (red.), Leksykon socjologii moralności: podstawy - teorie - badania – perspektywy [Morality in the Era of Financialization, in: Janusz Mariański (ed.), Lexicon of Sociology of Morality: Basics - Theories - Research - Perspectives]. NOMOS. Kraków 2015, 457-464.
  • Ubankowienie i obrót bezgotówkowy w perspektywie socjologii relacji społecznych, w: Piotr Bolibok, Marian Żukowski (red.), Obrót bezgotówkowy w Polsce – stan obecny i perspektywy [Banking and the Non-Cash Circulation in the Perspective of Sociology of Social Relations, in: Piotr Bolibok, Marian Żukowski (ed.), Non-Cash Circulation in Poland: Current Situation and Perspectives]. Wydawnictwo KUL. Lublin 2016, 55-66.
  • Moja Opolszczyzna: o klimacie regionalnym na Śląsku Opolskim, w: Andrzej Pasierbiński (red.), Śląsk jest jakiś inny … [My Opole Region: About the Regional Climate in Opole Silesia, in: W Sawicka, A. Pasierbiński (ed.), Silesia is Some Other ....]. Wydawnictwo Instytut Śląski. Opole 2016, 27-37.
  • Co wnosi światowy kryzys finansowy do socjologii?, w: Grażyna Skąpska, Marek S. Szczepański, Żaneta Stasieniuk (red.), Co po kryzysie? [What Does the Global Financial Crisis Bring to Sociology ?, in: Grażyna Skąpska, Marek S. Szczepański, Żaneta Stasieniuk (ed.), What after the Crisis?]. Wydawca: Polskie Towarzystwo Socjologiczne. Warszawa 2016, 106-117.
  • Sprawność gospodarcza i produktywność w czasach finansjalizacji, w: Stanisław Lis, Kazimierz Zieliński, Maria Urbaniec (red.), Ekonomia przyszłości: państwo efektywne czy sprawiedliwe? [Economic Efficiency and Productivity in Time of Financialization, in: Stanisław Lis, Kazimierz Zieliński, Maria Urbaniec (ed.), Economics of the Future: an Effective or Fair State?]. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Kraków 2018, 107-116.
  • Finansjalizacja, w: Witold Morawski (red.),Socjologia ekonomiczna [Financialization, in: Witold Morawski (ed.), Economic Sociology]. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2018, 106-117.
  • Przemiany społeczne w Polsce i na świecie na początku XXI wieku z perspektywy teorii osobliwości społecznych, w: Joanna Dzwończyk (red.). Polityka i gospodarka: teoria i praktyka [Social Change in Poland and the World at the Beginning of the 21st Ccentury from the Perspective of the Theory of Social Peculiarities, in: Joanna Dzwończyk (ed.). Politics and Economy: Theory and Practice]. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Kraków 2019, 216-230.
  • Karl Marx and Moby Dick Face to Face: A Study of Passion and Madness, in: Martyna Sobczyk (ed.), Krzysztof M. Bednarski Karol Marks vs Boby Dick: Analiza formy i rozbiórka treści – Karl Marx vs Moby Dick: An Analysis of Form and Demolition of Ideas. Wydawca/Publisher Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, MOCAK Museum of Contemporary Art in Krakow. Kraków 2019, 45-69.
  • Osobliwy przebieg finansjalizacji w Polsce, co dalej? [The Peculiar Course of Financialization in Poland: What Next?]. „Obserwator Finansowy”, 02.06.2020,w: https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe/bankowosc/osobliwy-przebieg-finansjalizacji-w-polsce-co-dalej/.
  • Gospodarka polska w dobie finansjalizacji, w: Maria Urbaniec, Małgorzata Kosała, Izabela Czaja (red), Bezpieczeństwo ekonomiczne: polityka, finanse i innowacje [Polish Economy in the Ea of Financialization, in: Maria Urbaniec, Małgorzata Kosała, Izabela Czaja (eds), Economic Security: Politics, Finance and Innovations]. Wydawca Poltext sp. z o.o. Kraków 2020, ss. 89-109.
  • Meandry demokratyzacji w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu XX i na początku XXI wieku w: Jolanta Arcimowicz, Kaja Gadowska (red), Sfera publiczna w Polsce i jej współczesne konteksty [ Meanders of Democratization in Poland in the Last Quarter of the 20th Century and at the Beginning of the 21st Century, in: Jolanta Arcimowicz, Kaja Gadowska (eds), Public Sphere in Poland and its Contemporary Contexts]. Instytut Spraw Publicznych. Warszawa 2020, ss. 12-145.
  • Niezwykłe spotkanie pandemii z finansjalizacją w świecie relacji międzyludzkich, w: Wiesław Gumuła (red), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności) [An Extraordinary Encounter Between the Pandemic and Financialization in the World of Interpersonal Relations, in: Wiesław Gumuła (ed), Diaries of the State of the Pandemic: Read from the Perspective of the Sociology of Everyday Life]. Instytut Literatury i Zakład Wydawniczy NOMOS. Kraków 2021 s. 21-56.
  • Niecodzienna codzienność: świat społeczny w stanie pandemii, w: Wiesław Gumuła (red), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności) [Not-everyday Everyday Life: the Social World in a State of Pandemic in: Wiesław Gumuła (ed), Diaries of the State of the Pandemic: Read from the Perspective of the Sociology of Everyday Life]. Instytut Literatury i Zakład Wydawniczy NOMOS. Kraków 2021, 334-345.
  • Ferment intelektualny i nastroje społeczne w Polsce w okresie od lipca 1983 do czerwca 1989 roku [An Intellectual Ferment and Social Sentiments in Poland in the Period from July 1983 to June 1989]. „Nowy Napis”, nr 11. 2021, s. 355-369.
  • O wielości znaczeń odpowiedzialności, w: Małgorzata Bogunia-Borowska (red.), Kultura (nie)odpowiedzialności: społeczne konteksty zaniechanej cnoty [On the Multiplicity of Meanings of Responsibility, in: Małgorzata Bogunia-Borowska (ed.), Culture of (Un)responsibility: Social Contexts of Abandoned Virtue]. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2021 s. 61-75.

Completed projects

1. In the years 2006 - 2010 at the Narodowy Bank Polski (National Bank of Poland) he managed the survey on the Polish labor market. Reports and analyzes have been published by the National Bank of Poland in the form of several monographs:

  • Wiesław Gumuła, Niedopasowanie popytu i podaży na rynku pracy w województwie świętokrzyskim [The Supply and Demand Mismatch on the Labor Market in the Świętokrzyskie Region]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2006, pp. 43.
  • Wiesław Gumuła, Jacek Socha, Wiktor Wojciechowski, Presja płacowa oraz niedopasowanie strukturalne na rynku pracy w świetle badań NBP [Wage Pressure and Structural Mismatch on the Labor Market in the Light the Survey of NBP]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2007, pp. 21.
  • Wiesław Gumuła, Wynagrodzenia oraz produktywność pracy (Badania krajowego rynku pracy – maj 2007 r.) [Wages and Labor Productivity (the Polish Labor Market Survey - May 2007]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2008, pp. 40.
  • Wiesław Gumuła, Adrian Gucwa, Zbigniew Opioła, Witold Nalepa, Rynek pracy w Polsce: wynagrodzenia, produktywność pracy i migracje w świetle badań ankietowych w listopadzie 2008 r. [Labor Market in Poland: Wages, Labor Productivity and Migrations in the Light of Survey in November 2008]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2009, pp. 82.
  • Wiesław Gumuła, Adrian Gucwa, Zbigniew Opioła, Witold Nalepa, Rynek pracy w Polsce: wynagrodzenia, produktywność pracy i migracje w świetle badań ankietowych w maju 2009 r. [Labor Market in Poland: Wages, Labor Productivity and Migrations in the Light of Survey in May 2009]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2009, pp. 71.
  • Wiesław Gumuła, Adrian Gucwa, Zbigniew Opioła, Witold Nalepa, Rynek pracy w Polsce: wynagrodzenia, produktywność pracy i migracje w listopadzie 2009 r. – na tle badań panelowych w latach 2006-2009 [Labor Market in Poland: Wages, Labor Productivity and Migrations in November 2009: Against the Background of Surveys in 2006-2009]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2010, pp. 107.
  • Wiesław Gumuła, Adrian Gucwa, Zbigniew Opioła, Witold Nalepa, Rynek pracy w Polsce: wynagrodzenia, produktywność pracy i migracje w maju 2010 roku – na tle panelowych badań opinii pracodawców i bezrobotnych w latach 2006-2009 [Labor Market in Poland: Wages, Labor Productivity and Migration in May 2010: Against the Background of Surveys on Eemployers and Unemployed in 2006-2009]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2010, pp. 109.
  • Wiesław Gumuła, Adrian Gucwa, Zbigniew Opioła, Witold Nalepa, Rynek pracy w Polsce: wynagrodzenia, produktywność pracy i migracje w listopadzie 2010 r. – na tle panelowych badań opinii pracodawców i bezrobotnych w latach 2006 – 2009 [Labor Market in Poland: Wages, Labor Productivity and Migration in November 2010: Against the Background of Surveys on Employers and Unemployed in the 2006 - 2009]. Narodowy Bank Polski. Warszawa 2011, pp. 95.

Publications are also available on the website of the Narodowy Bank Polski in the tab "Publikacje naukowe", in: http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publikacje/materialy_i_studia/informacja.html.

2. On behalf of the Institute of Literature in Krakow he conducted the research project "Pandemic Daries". The results were published in the book: Wiesław Gumuła (red), Dzienniki stanu pandemii (czytane z perspektywy socjologii codzienności) [Diaries of the State of the Pandemic: Read from the Perspective of the Sociology of Everyday Life]. Instytut Literatury i Zakład Wydawniczy NOMOS. Kraków 2021, pp. 404.

3. He wrote the book on the transformation of the global financial system in the 21st century: „Ironia finansjalizacji (Przemiany świata społecznego z perspektywy ekonomii i socjologii finansów)” [The Irony of Financialization: Changes of the Social World from the Perspective of Economics and Sociology of Finance]. The book is to be published by Wydawnictwo Naukowe PWN in 2023.