9 marca 2023 roku
godz. 10:00

Wystąpienie prof. dr hab. Marka Kuci zatytułowane Naród polski - etniczny czy obywatelski?

Kilka słów o wystąpieniu od prof. dr. hab. Marka Kuci:

W literaturze akademickiej i publicystyce oraz w świadomości potocznej rozpowszechnione jest przekonanie, że Polacy są narodem etnicznym, a nie obywatelskim. Ten główny nurt reprezentują najwybitniejsi badacze-teoretycy narodów i nacjonalizmów. Tylko nieliczni autorzy, zajmujący się Polską z perspektywy historycznej i instytucjonalnej, wskazywali, że wśród Polaków obecne było również obywatelskie rozumienie narodu.

Empiryczne badania społeczne nad tożsamością narodową nie dawały jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy Polacy to naród etniczny, czy obywatelski. Głównie dlatego, że nikt nie zadał respondentom wprost pytania, czy rozumieją naród polski etnicznie, czy obywatelsko. Gdy zadaliśmy takie pytanie w naszym sondażu dotyczącym innych kwestii, wyniki zaskoczyły nas: większość respondentów wybrała obywatelską a nie etniczną koncepcję narodu. Nasze pytanie o rozumienie narodu powtórzyliśmy w innych sondażach, eksperymentując z operacjonalizacją, brzmieniem oraz umiejscowieniem pytania w kwestionariuszu. W wystąpieniu przedstawię nasze wyniki, zaproponuję ich interpretację i zaproszę do dyskusji.