Laboratorium Praktyk Społecznych
Kim jesteśmy?
Jesteśmy grupą socjolożek i socjologów przekonanych o potrzebie rozwijania teorii praktyk społecznych [TPS] oraz doskonalenia metodologii tego nurtu w badaniach nad złożonymi zjawiskami i procesami. Praktyki społeczne są dla nas kategorią, poprzez którą analizujemy dynamikę grup, społeczności i organizacji, mechanizmy wytwarzania się napięć, różnic, problemów i ich rozwiązań.
Czym się zajmujemy?
Podczas spotkań dyskutujemy teksty i przypadki z badań prowadzonych z perspektywy TPS. Na bieżąco śledzimy rozwój dorobku teoretycznego i metodologicznego w obrębie tego podejścia. Dzielimy się doświadczeniami z własnych badań empirycznych, planujemy nowe badania dotyczące innowacji społecznych, energetyki, jedzenia, sąsiedztw miejskich, zrównoważonego rozwoju. Eksperymentujemy, modyfikując narzędzia, szukając nieoczywistych aplikacji i rozszerzając perspektywy teoretyczne.
W Instytucie Socjologii UJ TPS stosujemy w następujących obszarach:
- miasto, zamieszkiwanie, bezdomność, sąsiedztwo, osiedle mieszkaniowe, praktyki wspólnotowe, sceny miejskie
- kampus, uniwersytet, przestrzeń miejska, projektowanie przestrzeni
- codzienność, codzienna partycypacja, praktyki sensoryczne, wykluczenie i inkluzja, czas wolny
- praktyki religijne; płeć i religia, religia publiczna, lived religion, kobiety w Kościele rzymskokatolickim
- komunikowanie, zdrowie, medycyna, energia
- praktyki jedzeniowe, żywność, konsumpcja
- praktyki samorozwoju/poznawcze (body & mind, mindfulness, joga, medytacja, multisensoryczność doświadczenia/praktyki)
Kto tworzy LPS?
W LPS regularnie biorą udział:
A także:
Realizowane w IS UJ projekty badawcze, stosujące narzędzia TPS
- Różnice i granice w procesie tworzenia wielkomiejskich społeczności sąsiedzkich. Studium społeczno-przestrzenne - projekt NCN UMO-2014/15/B/HS6/01949. https://socjologia.uj.edu.pl/projekt_sasiedztwo
- Płeć kulturowa jako czynnik różnicujący organizacje religijne. Płciowe praktyki społeczne i ich interpretacje w organizacjach Polskiej Misji Katolickiej w Anglii, Szwecji i Belgii - projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki i kierowany przez dr Katarzynę Leszczyńską z Wydziału Humanistycznego AGH (od 2015 do 2020)
- Kulturowe mechanizmy strukturacji miejskich wspólnot lokalnych - projekt NCN OPUS12, grant nr 2016/23/B/HS6/03891
- Znaczenie obaw żywieniowych w alternatywnych strategiach zaopatrzenia w żywność gospodarstw domowych - projekt NCN, nr projektu: 2017/25/B/HS6/00617, dr Ewa Kopczyńska, 2018-2021
- Miasto doświadczane w sytuacji bezdomności. Studium społeczno-przestrzenne - projekt finansowany ze środków NCN (2016/23/N/HS6/00810), mgr Natalia Martini, realizowany w latach 2017-2020.
Realizowane w IS kursy wykorzystujące narzędzia TPS
- Społeczności miejskie – konwersatorium
- Obóz badawczy "Życie codzienne Kampusu – eksploracja. Międzywydziałowe badania praktyk społecznych" - realizowany przez studentów i studentki Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej oraz Instytutu Socjologii UJ, sem II r.a. 2018/2019
- Kurs i obóz naukowy "Badania jakościowe w praktyce (badanie praktyk jogicznych/body & mind/mindfulness)"
Publikacje
- Bierwiaczonek, Krzysztof (2018), „Mikropolis w perspektywie badań nad tożsamością przestrzenną i sąsiedztwem”, Miscellanea Anthropologica et Sociologica 19, no. 1 (2018): 269-286 PUBLIKACJA
- Bukowski, Andrzej, Marcjanna Nóżka, Marta Smagacz-Poziemska (2018). “How Do Parking Practices Structure Urban Territorial Communities?” Urban Development Issues 59 (2018): 5–16 doi:10.2478/udi-2018-0024
- Bukowski, Andrzej, Marcjanna Nóżka, Marta Smagacz-Poziemska, Karol Kurnicki (2018) “Parkowanie i troska: teoria praktyki w badaniach nad osiedlami wielkomiejskimi.” Przegląd Socjologiczny 67, no. 1 (2018): 139–164 doi:10.26485/PS/2018/67.1/7.
- Klekotko Marta (2018) Między lokalnością a wspólnotowością, czyli o wspólnototwórczych właściwościach scen miejskich. Folia Sociologica, Vol. 64, pp.5-19
- Klekotko Marta (2018) Praktyki wspólnotowe w ponowoczesnym mieście: w poszukiwaniu nowej perspektywy. Miscellanea Anthropologica et Sociologica 2018, 19(1): 209–229
- Klekotko Marta (2020) Urban Inequalities and Egalitarian Scenes: Relationality in Urban Place-Making and Community-Building and Paradox of Egalitarianism. M.Smagacz-Poziemska et al (eds) Inequality and Uncertainty. Current Challenges for Cities. Singapore: Palgrave Macmillan
- Martini Natalia (2017) Praktykowanie czasu wolnego w sytuacji niedoboru i nadmiaru. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 13, nr 4, s. 94‒112 DOI: http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.13.4.06.
- Nóżka, Marcjanna (2017), „Wyzwania dla srebrnej pracy socjalnej w społeczności lokalnej”, Zeszyty Pracy Socjalnej, 4/2017
- Nóżka, Marcjanna, Marta Smagacz-Poziemska (2018). “Różnice i granice z perspektywy relacyjnej koncepcji kultury i teorii praktyk społecznych: przypadek wielkomiejskiego osiedla.” Kultura I Społeczeństwo no. 3 (2018): 147–166
- Nóżka Marcjanna (2019) "Codzienna partycypacja na przykładzie gospodarowania przestrzenią osiedlową”, Trzeci Sektor, nr 46 (2), ss. 16-36;
- Nóżka Marcjanna (2020), Praktykowanie wspólnoty zamieszkania. Wytwarzanie przynależności do miejsca i ludzi w praktykach gospodarowania przestrzenią osiedlową [rozdział do monografii przyjęty do druku]
- Smagacz-Poziemska, Marta, Andrzej Bukowski, Karol Kurnicki (2018) “‘Wspólnota Parkingowania’: praktyki parkowania na osiedlach wielkomiejskich i ich strukturalne konsekwencje.” Studia Socjologiczne no. 1 (228) (2018): 117–142 doi:10.24425/119089.
- Smagacz-Poziemska, Marta, Marcjanna Nóżka (2018). “Architects and Designers Meet Sociologists to Design Urban Space: Reflection on the (im)possible Crossing of Disciplinary Borders.” Societas / Communitas no. 1–1 (25–1) (2018): 135–149
- Smagacz-Poziemska, Marta. “Praktyki życia codziennego w wielkomiejskim osiedlu: ku nowym formom życia wspólnotowego?” Miscellanea Anthropologica et Sociologica 19, no. 1 (2018): 230–251 PUBLIKACJA
- Smagacz-Poziemska, Marta (2017) “Badania nad społecznościami lokalnymi i sąsiedztwami w mieście: perspektywa socjologiczna.” W: Miejskie Środowisko Mieszkaniowe, red. Grażyna Schneider-Skalska i Elżbieta Kusińska, 139–155. Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. O naszych badaniach jest również w: książce Beaty Chomątowskiej "Betonia", Wyd. Czarne, Wołowiec 2018. (rozdział "Oddzieleni", s. 483-504), w wywiadzie z M. Smagacz-Poziemską i K. Kurnickim (artykuł "Agent troski pośród bloków" w Magazynie Świątecznym "Gazety Wyborczej", 31.03.2018)