17 marca 2022 r.
Kilka słów o wykładzie:
Na dystanse społeczne związane z położeniem materialnym, pozycją rynkową i walką o interesy pracownicze nakładają się dystanse symboliczne, opierające się na zachowaniach i wartościowaniu ludzi według kryteriów wyższości-niższości, czy też jakichkolwiek cech, które mogą być tak interpretowane (Bourdieu, Friedman, Lamont, …). Jest to efekt przekonania o istnieniu „sprawiedliwego świata”, który reguluje zachowania jednostek, i że pewne zachowania zasługują na pozytywną ocenę a inne na negatywną i proporcjonalnie do tego powinno się ludzi wynagradzać. Podłożem kształtowania się dystansów symbolicznych jest styl życia utożsamiany z wzorami uczestniczenia w kulturze. Powstaje pytanie, w jakim stopniu prawidłowości dotyczące tych zjawisk, uchwycone w kilku krajach zachodnich, występują w Polsce? Czy symboliczne dystanse klasowe hierarchizują ludzi silniej czy słabiej w porównaniu z położeniem materialnym i pozycją rynkową. Empiryczną podstawą mojego wystąpienia będą wyniki badania ilościowego (2019) i jakościowego (2021) nad stratyfikacją gustów muzycznych i innych stylów życia. Kwestie te trzeba rozpatrywać w kontekście dostosowywania się podziałów klasowych do „nowych” strategii, związanych z globalizacją i kulturą masową. Z analiz dla Polski wynika, że ludzie posługują się różnymi strategiami w celu obrony lub podniesienia własnego statusu, co związane jest z pozycją klasową. W klasach niższych są to m.in. ostentacyjna konsumpcja i snobizm, z kolei w „wyższej klasie średniej” – picie taniego alkoholu, traktowanego jako sprzeciw wobec mainstreamu, lubienie disco-polo traktowane jako ironiczne dystansowanie się wobec złego gustu, romantyzacja ubóstwa, lub omniworyzm polegający na łączeniu potraw drogich z tanimi, dla podkreślenia własnej otwartości i potrzeb poznawczych.
Profesor Henryk Domański
Zachęcamy do obejrzenia zaproszenia Profesora Henryka Domańskiego na wykład!
prof. dr hab. Henryk Domański - socjolog, kierownik Zespołu Badań Struktury Społecznej oraz Zespołu Studiów nad Metodami i Technikami Badań Socjologicznych w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. W latach 2000–2012 dyrektor IFiS PAN. Jest członkiem Komitetu Socjologii PAN i Rady Doskonałości Naukowej I kadencji. Zajmuje się badaniem uwarstwienia społecznego, ruchliwości społecznej, metodologią badań społecznych i międzynarodowymi badaniami porównawczymi. Autor lub współautor wielu książek, m.in. Zadowolony niewolnik. Studium o nierównościach społecznych między mężczyznami i kobietami w Polsce (1992), Społeczeństwa klasy średniej (1994), O ruchliwości społecznej (2004), Struktura społeczna (2007), Sprawiedliwe nierówności zarobków w odczuciu społecznym (2013). Wykładał między innymi w Inter-University Centre for Postgraduate Studies w Dubrowniku. Był stypendystą Uniwersytetu w Heidelbergu, Nuffield College i Saint Ann College na Uniwersytecie Oksfordzkim, Uniwersytetu Stanu Ohio, Narodowego Uniwersytetu Australijskiego (Canberra).
Zapraszamy do obejrzenia NAGRANIA WYKŁADU!
