Web Content Display Web Content Display

Master Meetings of the JU Institute of Sociology

The Master Meetings of the Institute of Sociology of the Jagiellonian University is a series of online lectures by eminent representatives of scientific life in Poland and around the world.

During the Meetings the most current and socially important topics are taken up. The formula was conceived as a combination of the invited guest's lecture with an open discussion of the participants of the event. It is an great opportunity to talk with Masters, exchange thoughts and experiences, meet people representing various areas of science and social life.

The series is organized by the Institute of Sociology of the Jagiellonian University and the Interdisciplinary Center for Social and Legal Analyzes of the Jagiellonian University in cooperation with the Sociology of Law Section of the Polish Sociological Society and scientific institutions in Poland and abroad.

Web Content Display Web Content Display

Reports from the Master Meetings

spotkania mistrzowskie

Profesor Marek Zirk-Sadowski - "Prawo w czasach antropocenu"

9 czerwca 2022 roku Kilka słów o wykładzie: Wiedza o antropocenie jest często utożsamiana z ekologią. Różnica jest jednak istotna. Antropocen to kategoria o wiele bardziej dynamiczna i dotykająca samej ontologii naszego świata. Pierwotnie nazwa ta została użyta dla określenia ery geologicznej i jej autorstwo przypisuje się dwóm postaciom: laureatowi Nagrody Nobla P. Crutzenowi i biologowi E. Stoermeremowi. Kategoria geologiczna, oznaczająca przerwanie heliocenu aktywnością cywilizacyjną człowieka okazała się punktem wyjścia dla dostrzeżenia zasadniczej wadliwości ludzkiej cywilizacji technicznej. W tej dyskusji ważne jest jednak, że punktem wyjścia dla podjęcia problematyki Antropocenu stał się opis naukowy, który początkowo budził nieufność podobną do tej, która współcześnie pojawiła się w kontekście pandemii koronawirusa. Zderzenie się tych opisów z mitami postępu, nadały antropocenowi charakter sensacji i pozwoliło mu na zajęcie ważnej pozycji również w kulturze popularnej (masowej).

Read More o Profesor Marek Zirk-Sadowski - "Prawo w czasach antropocenu"

spotkania mistrzowskie

Profesor Anna Giza-Poleszczuk - "Społeczna odpowiedzialność socjologii"

26 maja 2022 r. Kilka słów o wykładzie: Wiedza wspólna, a ściślej rzecz biorąc samowiedza jest podstawą koordynacji działań zbiorowych, a tym samym warunkiem istnienia i funkcjonowania grup i zbiorowości społecznych. Idzie o wiedzę „społeczeństwa” o sobie samym, która umożliwia (trafną) antycypację zachowań innych i definicje sytuacji. „Common knowledge” (teoria stworzona przez Noblistę Roberta Aumanna) precyzyjnie definiuje wspólną wiedzę i problematyzuje procesy jej uwspólniania – do tej teorii będę się odwoływała. W niewielkich grupach i społecznościach, opartych na bezpośrednich interakcjach, tworzenie wspólnej wiedzy przybiera proste formy „agory”, plotki czy wykorzystywania sieci sąsiedzkich do przekazywania informacji, a sama wiedza ma charakter empiryczny, i dodatkowo zakorzeniona jest w terytorium, swojskim krajobrazie, historii rodzinnej, budynkach o szczególnym społecznym znaczeniu – jak kościół czy świetlica

Read More o Profesor Anna Giza-Poleszczuk - "Społeczna odpowiedzialność socjologii"

spotkania mistrzowskie

Profesor Andrzej Rychard - "Instytucje w stanach nadzwyczajnych czy instytucje stanów nadzwyczajnych?"

21 kwietnia 2022 r. Kilka słów o wykładzie: Pandemia i rosyjska agresja to niewątpliwie sytuacje nadzwyczajne. Jaką rolę w takich okresach pełnią instytucje, szczególnie te, które stoją na straży ładu demokratycznego i chroniącego praworządność? Takie sytuacje tworzą swoisty paradoks: są to okresy zmiany, także dotyczącej instytucji. I pojawia się klasyczne pytanie: jak zmiana instytucjonalna może być stabilizowana przez same instytucje, skoro to ich właśnie zmiana dotyczy? Nawiązując do koncepcji Douglas’a North’a: jak instytucje mogą stabilizować reguły gry, skoro to gra właśnie o reguły? Niekiedy, jak w przypadku zmiany choć częściowo sterowanej (np. transformacja) ten dylemat daje się rozwiązać. Trudniej, gdy zmiana jest nieoczekiwana, gdy staje się właśnie „sytuacją nadzwyczajną”. Dyskutowana będzie pojawiająca się wówczas pokusa sięgania po rozwiązania „zawieszające” działania instytucji demokratycznych, jako rzekomo mniej sprawnych w okresach nadzwyczajnych. I wówczas zamiast zwyczajnych instytucji w sytuacjach nadzwyczajnych mamy „instytucje stanów nadzwyczajnych”. Wskazywane będą czynniki

Read More o Profesor Andrzej Rychard - "Instytucje w stanach nadzwyczajnych czy instytucje stanów nadzwyczajnych?"

spotkania mistrzowskie

Profesor Henryk Domański - "Symboliczne i 'obiektywne' dystanse klasowe. Polska: 2019 - 2021"

17 marca 2022 r. Kilka słów o wykładzie: Na dystanse społeczne związane z położeniem materialnym, pozycją rynkową i walką o interesy pracownicze nakładają się dystanse symboliczne, opierające się na zachowaniach i wartościowaniu ludzi według kryteriów wyższości-niższości, czy też jakichkolwiek cech, które mogą być tak interpretowane (Bourdieu, Friedman, Lamont, …). Jest to efekt przekonania o istnieniu „sprawiedliwego świata”, który reguluje zachowania jednostek, i że pewne zachowania zasługują na pozytywną ocenę a inne na negatywną i proporcjonalnie do tego powinno się ludzi wynagradzać. Podłożem kształtowania się dystansów symbolicznych jest styl życia utożsamiany z wzorami uczestniczenia w kulturze. Powstaje pytanie, w jakim stopniu prawidłowości dotyczące tych zjawisk, uchwycone w kilku krajach zachodnich, występują w Polsce? Czy symboliczne dystanse klasowe hierarchizują ludzi silniej czy

Read More o Profesor Henryk Domański - "Symboliczne i 'obiektywne' dystanse klasowe. Polska: 2019 - 2021"

spotkania mistrzowskie

Profesor Michał Kosiński - "Koniec Prywatności"

3 marca 2022 r. Kilka słów o wykładzie: Jednostki, organizacje i społeczeństwa coraz częściej przenoszą się do środowiska cyfrowego. Coraz większa część naszych działań – takich jak kontakty towarzyskie, praca, rozrywka, zakupy, a nawet randki – jest obecnie realizowana poprzez urządzenia i usługi cyfrowe. Takie cyfrowo zapośredniczone działania można łatwo rejestrować, tworząc duże ilości śladów naszych zachowań w sieci. Uzyskane w ten sposób dane są przekazywane do coraz bardziej zaawansowanych algorytmów, co daje bezprecedensową możliwość zrozumienia, przewidywania i wpływania na nasze dalsze zachowanie. Wpływa to w sposób znaczący na życie i doświadczenia jednostek, zmienia kształt społeczeństw i prowadzi do powstania nowych produktów, gałęzi przemysłu i modeli biznesowych. Wiele z tych zmian przynosi korzyści, ale istnieją również wyzwania - począwszy od utraty prywatności po masową propagandę napędzaną sztuczną inteligencją. To na nas spoczywa zobowiązanie, że zbudujemy Globalną Wioskę, a nie świat Mad Max.

Read More o Profesor Michał Kosiński - "Koniec Prywatności"