Widok zawartości stron Widok zawartości stron

dr hab. Marcjanna Nóżka, prof. UJ

stanowisko: profesor uczelni

Marcjanna Nóżka - Zastępczyni Dyrektorki IS UJ ds. dydaktycznych i ogólnych, członkini Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk.

Absolwentka socjologii na Wydziale Filozoficznym UJ oraz etnologii na Wydziale Historycznym UJ. Ukończyła studium Zarządzania i Biznesu na Wydziale Prawa i Administracji UJ oraz szereg szkoleń, m.in. z zakresu visual data in digital ethnography, psychoterapii psychodynamicznej, socjoterapii, NLP, hipnozy w psychoterapii, medycynie i pomocy psychologicznej, języka migowego.

Ma wieloletnie doświadczenie dydaktyczne, w latach 1996 - 2006 pracowała w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym, od 2005 roku pracuje jako wykładowca akademicki. Prowadzi warsztaty, szkolenia, kursy m.in. z psychologii społecznej, metodyki pracy socjalnej, socjologii przestrzeni i architektury. Jej działalność naukowa koncentruje się wokół socjologii problemów społecznych, wykluczenia społecznego, socjologii przestrzeni – m.in. poznania społecznego, zachowań terytorialnych – oraz socjologii sensorycznej.

Autorka raportów z badań, ekspertyz, książek i artykułów, koordynatorka i realizatorka projektów naukowych eksplorujących m.in. efektywność działań pomocowych, mechanizmy marginalizacji i wykluczenia społecznego, zachowania przestrzenne, praktyki społeczne.

Zainteresowania naukowe i badawcze

socjologia przestrzeni
socjologia sensoryki
problemy społeczne i praca socjalna
marginalizacja i wykluczenie

Wybrane publikacje

Monografie autorskie i współautorskie:

2022 - Przestrzenie troski. Nowa Przestrzeń 2022, Kraków: Wydawnictwo PK [współautorzy: Jarosław Działek, Beata Gibała-Kapecka, Tomasz Kapecki, Agnieszka Ozga, Marta Smagacz-Poziemska] [PUBLIKACJA]
2019 - Alternatywne przestrzenie publiczne - Mateczny - Borek Fałęcki. Przyszłość dźwięku w mieście, Kraków: Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [współautorzy: Agnieszka Ozga, Kaja Czajczyk, Dominik Mleczko, Jacek Wierzbicki, Aleksandra Lyn, Julia Idczak, Klara Juros, Daria Wójcik].
2016 - Społeczne zamykanie (się) przestrzeni. O wykluczeniu, waloryzacji miejsca zamieszkania i jego mentalnej reprezentacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
2011 - Dzieci ulicy. Studium szczególnego problemu miejskiego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego [współautorzy: F. Frysztacki, M. Smagacz-Poziemska].
2011 - Bieda i bezrobocie. Nasze problemy, Kraków: Wydawnictwo Universitas [współautorzy: L. Miś, M. Smagacz-Poziemska].
2006 - Włóczęgostwo - zjawisko społeczne i interwencja socjalna, "Zeszyty Pracy Socjalnej" (zeszyt jedenasty), Kraków: Instytut Socjologii UJ.

Redakcja monografii i czasopism:

2014 – Wykluczenie i marginalizacja dzieci i młodzieży – wyzwanie czy klęska społeczeństwa obywatelskiego, "Folia Sociologica", nr 49 [współredaktorka: A. Golczyńska-Grondas].
2014 – Starzenie się: problemat społeczno-socjalny i praktyka działań, "Zeszyty Pracy Socjalnej", Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego [współredaktorka: M. Smagacz-Poziemska].
2011 – Dzieci ulicy. Procesy marginalizacji i automarginalizacji nieletnich, "Zeszyty Pracy Socjalnej" (zeszyt szesnasty), Kraków: Instytut Socjologii UJ [współredaktorzy: K. Frysztacki, M. Smagacz-Poziemska].
2009/2010 – Społeczeństwo i praca socjalna. Z prac magisterskich w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, "Zeszyty Pracy Socjalnej" (zeszyt piętnasty), Kraków: Instytut Socjologii UJ [współredaktorzy: K. Frysztacki, K. Ornacka].
2007 – Granice reklamy społecznej, "Zeszyty Pracy Socjalnej" (zeszyt trzynasty), Kraków: Instytut Socjologii UJ [współredaktorka: K. Keler].

Artykuły w czasopismach krajowych i zagranicznych:

2023 - Identification with Place and Place Identity. The Perspective of Mental Maps of the Inhabitants of Enclaves of Poverty, Przegląd Socjologii Jakościowej, 19 (2), pp. 6-29. https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.2.01 [PUBLIKACJA]
2023 - Social Understandings of Children (Re-) produced in Everyday Practices of Childhood. The Case of Polish Housing Estates, Families Relationships and Societies, Vol. 12 (2): 220–235. https://doi.org/10.1332/204674322X16553125459644 [PUBLIKACJA]
2023 - Social sonic practices. The urban audiosphere in the practices of D/deaf and hearing people, Social and Cultural Geography, 24 (2), pp. 327-344. https://doi.org/10.1080/14649365.2021.1939128 [PUBLIKACJA]
2022 - The Use of Drawings and Sketch Maps to Identify Spatial Attitudes of the Inhabitants of Urban Enclaves, ASK: Research and Methods, Vol. 31(1): 1-24, https://doi.org/10.18061/ask.v31i1.0001 [PUBLIKACJA]
2020 - Postawy wobec zamieszkiwanej przestrzeni i mobilność mieszkańców miejskich enklaw biedy w Polsce, "Etnografia Polska", t. LXIV, 2020, z. 1–2, https://doi.org/10.23858/EP64.2020.000 [PUBLIKACJA].
2020 – Dom przemyślany na nowo. Przestrzeń domowa z perspektywy opinii i praktyk osób bezdomnych, "Praca Socjalna:, 35 (1), ss. 117-134 [PUBLIKACJA].
2020 - Social Expectations towards the Welfare State. The Case of Poland – Opportunities and Risks, "Problemy Polityki Społecznej", 51 (4), ss.35-48, DOI: https://doi.org/10.31971/pps/131161 [PUBLIKACJA]
2020 - Rethinking homelessness. Residence and the sense of home in the experience of homeless people, Housing, "Theory and Society", Vol. 37 (4): 496-515, DOI: 10.1080/14036096.2019.1658622 [PUBLIKACJA].
2019 – Codzienna partycypacja na przykładzie gospodarowania przestrzenią osiedlową, "Trzeci Sektor", nr 46(2), ss. 16-36, DOI: 10.26368/17332265-046-2-2019-1 [PUBLIKACJA].
2018 – Różnice i granice z perspektywy relacyjnej koncepcji kultury i teorii praktyk społecznych. Przypadek wielkiemiejskiego osiedla, "Kultura i Społeczeństwo", nr 3, ss.121-141 [współautorka: M. Smagacz-Poziemska].
2018 – How do parking practices structure urban territorial communities?, "Urban Development Issues", vol. 59, Issue 1, ss. 5-16, DOI: 10.2478/udi-2018-0024 [współautorzy: A. Bukowski, M. Smagacz-Poziemska], [PUBLIKACJA].
2018 – Parkowanie i troska. Teoria praktyki w badaniach nad osiedlami wielkomiejskimi, "Przegląd Socjologiczny", Tom 67, nr 1, https://doi.org/10.26485/PS/2018/67.1/7 [współautorzy: A. Bukowski, M. Smagacz-Poziemska, K. Kurnicki], [PUBLIKACJA].
2018 – Architects and designers meet sociologists to design urban space. Reflection on the (im)possible crossing disciplinary borders, "Societas/Communitas", nr 1 (25), pp. 135-150 [współautorka: M. Smagacz-Poziemska] [PUBLIKACJA].
2017 – Wyzwania dla srebrnej pracy socjalnej w społeczności lokalnej, "Zeszyty Pracy Socjalnej", Tom 4, nr 4, s. 291-310. DOI 10.4467/24496138ZPS.17.018.8013.
2016 - Bezdomność (nie)oswojona. Adaptacja i nieprzystosowanie do bezdomności z perspektywy osób bezdomnych, "Kultura i Społeczeństwo", nr 3 [PUBLIKACJA]
2015 – Metody mobilne i wizualne w praktyce badawczej. Zastosowanie fotospaceru w socjologicznych badaniach map mentalnych i zachowań terytorialnych ludzi, "Przegląd Socjologii Jakościowej", Tom XI, nr 4, ss. 34 - 50 [współautorka: N. Martini] [PUBLIKACJA]

Rozdziały w recenzowanych monografiach:

2023 - Niesprawność ruchowa – rekompozycje. O doświadczeniu (nie)sprawności w praktykach kinestetycznych osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, w: Beata Tobiasz-Adamczyk (red.), Odpowiedzialne wsparcie i zrównoważony rozwój, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego [PUBLIKACJA]
2022 - Łódzkie enklawy biedy – (nie)swoje sąsiedztwa, w: Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder, red.: Andrzej Kacprzak, Marcin Gońda, Iwona Kudlińska-Chróścicka, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, ss. 123-140 [PUBLIKACJA]
2021 – Kampus uniwersytecki jako przestrzeń społecznych interakcji – między teorią, praktyką i projektami zmian. Na przykładzie Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, w: Nowa Przestrzeń. Kampus (r)Ewolucja. Ruczaj-Zaborze, red. Beata Gibała-Kapecka, Kraków: Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, ss. 38-54.
2020 – Praktykowanie wspólnoty zamieszkania – wytwarzanie przynależności do miejsca i ludzi w praktykach gospodarowania przestrzenią osiedlową, w: Wielkomiejskie wspólnoty. Trwałość i zmiana, red. Magdalena Dudkiewicz, Barbara Lewenstein, Aleksandra Winiarska, Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW, ss. 41 – 59 [PUBLIKACJA].
2019 – Metodyka i procesy pracy socjalnej, w: Praca socjalna. 30 wykładów, red. Krzysztof Frysztacki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, ss. 364-379.
2019 – Zaradność społeczna w praktykach dozorowania przestrzeni blokowej i osiedlowej, w: Między jednostką a systemem. Zaradność społeczna w nowych ujęciach, red. Anna Michalska, Przemysław Nosal, Poznań: Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ss. 39-48.
2019 – Dzieci i młodzież w opiniach i praktykach seniorów. Przyczynek do rewizji międzypokoleniowych relacji, w: Współczesny świat dziecka. Media i konsumpcja, red. Małgorzata Bogunia-Borowska, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 131-157.
2018 – Architektura na styku kultur, w: Architektura na styku kultur, red. B. Gibała-Kapecka, T. Kapecki, Kraków: Wydawnictwo ASP, Wydawnictwo PK [współautorka: M. Smagacz-Poziemska], ss. 22-42.
2016 – Territorial Behaviours as the Regulators of Interpersonal Space, w: Social Spaces and Social Relations, ed. M. Bogunia-Borowska. Frankfurt am Main-Bern-Bruxelles-New York-Oxford-Warszawa-Wien: Peter Lang, ss. 39-54

Lista wszystkich publikacji dostępna jest w Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego

Projekty badawcze

2021: projekt Kinestetyczny krajobraz miasta. Przestrzenie (nie)sprawności (re)produkowane w społecznych praktykach kinestetycznych osób chodzących i poruszających się na wózkach. Minigrant w konkursie: Social (r)Evolutions Lab: "Społeczne (r)Ewolucje – poza horyzont teraźniejszości" [POB Society of the Future]. Uniwersytet Jagielloński. ID konkursu: FS.4.12.2020.
2015 - 2019: projekt Różnice i granice w procesie tworzenia wielkomiejskich społeczności sąsiedzkich. Studium społeczno-przestrzenne. Projekt NCN, OPUS nr UMO- 2014/15/ B/HS6/01949. Współwykonawca projektu [Kierownik projektu: M.Smagacz-Poziemska,zespół: Bukowski, K. Kurnicki, K. Bierwiaczonek, N. Martini].
2018: projekt Mix sensoric society. Projekt realizowany w ramach działalności statutowej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2013 - 2016: projekt Społeczne zamykanie (się) przestrzeni. Wpływ wykluczenia społecznego na postrzeganie i poznawczą schematyzację przestrzeni fizycznej oraz zachowania terytorialne osób wykluczonych. Projekt NCN, OPUS nr 2012/05/B/HS6/03876). Kierownik projektu [członkowie zespołu: P. Budziło, A. Dąbrowski, N. Martini, K. Stępnik].
2012 2013: badania ewaluacyjne projektu Twój dom – Partnerstwo na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy, realizowanegow ramach EFS. Współwykonawca projektu [członkini zespołu: K. Górniak].
2011 - 2012: badania w ramach projektu 1.18 Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej. Projekt realizowany przez Fundację Instytut Spraw Publicznych. Współwykonawca projektu [członek zespołu: K. Stępnik].
2008 - 2012: projekt: „Dzieci ulicy": procesy marginalizacji i automarginalizacji nieletnich. Rozpoznanie determinantów zjawiska i jego społeczno-kulturowej manifestacji. Projekt realizowany w ramach grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego nr NN116 088434). Współwykonawca projektu [kierownik projektu: K. Frysztacki, członkini zespołu: M. Smagacz-Poziemska].
2002 - 2003: projekt Aktywne Starzenie (ActivAgeing). Współwykonawca projektu [Kierownik projektu: J. Perek-Białas].

Projekty edukacyjne i popularyzujące naukę

2018 - 2019: program Lider-Komunikacja-Inicjatywa: Uniwersytet Młodych Odkrywców (LoKOMoTYWA) POWR.03.01.00-IP.08-00-U096/17. Współwykonawca projektu [kierownik: M. Świątkiewicz-Mośny].
2016 - 2019: program Social inclusion: Perspectives, practices and challenges within Visegrad region. International Visegrad Fund. Projekt realizowany przez Masarykov University, Brno, Czech Republic. Współwykonawca.
2005 - 2009: projekt międzynarodowy: Canada – European Union Program for Co-operation in Higher Education and Training (EU Canada Mobility Project) The Displaced Persons Project: A Euro-Canada Social Work Exchange. Kierownik projektu –stronapolska, InstytutSocjologii UJ.
2004 - 2006: program CERTS dla Polski. Centrum Zasobów Badań w Pracy Socjalnej. Projekt realizowany w ramach programu badań subwencjonowanych przez MNiI wspierających międzynarodową współpracę w formie sieci naukowej. Współwykonawca projektu.

Ekspertyzy i raporty

2013: Ekspertyza standardu pracy socjalnej świadczonej na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością opracowanego w ramach Modelu Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności. Projekt Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
2013: Raport (część II z badań empirycznych) pt. Wykluczenie społeczne w Małopolsce – Strategie przeciwdziałania. Osoby bezdomne, Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie.
2009: Norms- and Value-Notions in Eastern and Western Europe Analysis of the Labour Policy and Social Policy of Poland (współautorzy: Iwona Kowalska, Lucjan Miś, Jolanta Perek-Białas, Marta Smagacz-Poziemska) - dla Uniwersytetu w Jenie, w ramach projektu Normen und Wertbegriffe in Ost- und Westeuropa, 2009.
2009: Raport z diagnozy końcowej projektu Pora na aktywność – aktywizacja i integracja klientów MOPS w Krakowie (współautorka: M. Smagacz-Poziemska) – dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie.
2008: Raport ewaluacyjny z realizacji projektu Pora na aktywność – aktywizacja i integracja klientów MOPS w Krakowie (współautorka: M. Smagacz-Poziemska) – dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie.

Artykuły popularyzujące naukę

2020 – Stowarzyszanie się ze stygmą w tle. Recenzja książki Małgorzaty Kostrzyńskiej pt. Stowarzyszanie się „wykluczonych”. Przykład bezdomnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź 2018, [w:] Praca Socjalna, nr 1 (35), 168-174.
2016/2017 – Bezdomne przestrzenie, Kontakt. Magazyn Nieuziemiony, Temat numeru: Bezdomność, nr 33, 56-61.
2014 – Srebrna praca socjalna – adekwatność i potencjał usługi, [w:] Małopolskie Studia Regionalne nr 2-3/31-32/2014 Wyzwania rozwojowe w starzejącym się społeczeństwie, on-line [współautorka: M.Smagacz-Poziemska].
2014 – Przestrzenie opresji. Socjologiczne kontrapunkty, [w:] Po-Mosty Kulturowe /Cultural Bridges. Międzyuczelniane Warsztaty Branżowe Nowa Przestrzeń 2014/2015 / Interuniveristy Trade Workshop New Space 2014/2015, ss. 90-95. [współautorka: M. Smagacz-Poziemska].
2014 – Dochodzenie do wiedzy o miejscu – wyzwanie dla międzybranżowych zespołów projektowych, [w:] Po-Mosty Kulturowe /Cultural Bridges. Międzyuczelniane Warsztaty Branżowe Nowa Przestrzeń 2013/2014, Interuniveristy Trade Workshop New Space 2013/2014, ss. 48-53. [współautorka: M. Smagacz-Poziemska].