Kaja Gadowska (red.), Andrzej Krowiak, Marzena Majer, Joanna Martyka, Katarzyna Nowak, Konrad Tausz, Konstanty Wolny. 2011. Ratownictwo górnicze w kopalniach węgla kamiennego. Uwarunkowania techniczne, ekonomiczne, organizacyjne i społeczne. Wydawnictwo Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice.

Przedsiębiorstwa górnicze ponoszą coraz większe wydatki na bezpieczeństwo, mimo to wzrasta liczba wypadków przy pracy. Pogarszanie się warunków geologiczno-górniczych eksploatacji węgla oraz wzrost wypadkowości stawiają przed ratownictwem górniczym zadania polegające na poprawie bezpieczeństwa i higieny pracy. Stąd też badania prowadzone w ramach projektu „Kierunki modernizacji funkcjonowania ratownictwa górniczego w branży górnictwa węgla kamiennego z uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych i społecznych", którego wyniki zostały omówione w niniejszej książce, obejmowały funkcjonowanie ratownictwa w przedsiębiorstwach górni¬czych i podmiotach zawodowo trudniących się ratownictwem górniczym.
W badaniach uwzględniono problemy społeczne mogące mieć duży wpływ na modernizację funkcjonowania ratownictwa, szczególnie w sytuacji zagrożenia spowodowanego powstaniem luki pokoleniowej w tej grupie zawodowej. Istotny obszar badań w projekcie stanowiły analizy ekonomiczne wskazujące na nie¬zbędne nakłady na modernizację.
Projekt obejmował trzy obszary problemowe, które decydują o systemie funkcjonowania ratownictwa górniczego w kopalniach węgla kamiennego:
• obszar społeczny, w którym celem badań było rozpoznanie uwarunkowań funkcjonowania czynnika ludzkiego w systemie ratownictwa,
• obszar organizacyjno-techniczny, w którym celem była analiza funkcjonowania ratownictwa górniczego przedsiębiorców i jednostki ratownictwa górniczego, jaką jest Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego SA w Bytomiu, w perspektywie rozszerzenia zawodowego ratownictwa górniczego,
• obszar ekonomiczny, w którym celem było określenie całkowitych kosztów funkcjonowania ratownictwa górniczego.
Badaniami społeczne zostały zrealizowane z wykorzystaniem metod ilościowych (sondaż) oraz jakościowych (indywidualne wywiady pogłębione). W obszarze organizacyjno-technicznym posłużono się techniką analizy zastanych dokumentów źródłowych pochodzących z Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A. w Bytomiu oraz kopalń. Podobną techniką posłużono się w badaniach realizowanych w obszarze ekonomicznym, wykorzystując materiały będące w posiadaniu służb finansowo-księgowych, gospodarki materiałowej, zatrudnienia i bhp kopalń.
Takie podejście badawcze umożliwiało kompleksową analizę i opis funkcjonowania ratownictwa, w celu zapewnienia optymalnego zabezpieczenia ratowniczego w kopalniach węgla kamiennego, przy założeniu systematycznie wzrastającego stanu zagrożenia.

mgr inż. Jan Syty, mgr inż. Krzysztof Kubera, mgr inż. Mirosław Bagiński CSRG S.A.
Z recenzji:
Analizowana praca stanowi bardzo cenny materiał dotyczący zabezpieczenia ratowniczego w kopalniach węgla kamiennego, jak również funkcjonowania służb ratownictwa górniczego jednostki ratownictwa. Szczególnie cenne są wnioski z wyników badań przeprowadzonych bezpośrednio wśród szerokiej populacji ratowników oraz osób wchodzących w struktury ratownictwa górniczego przedsiębiorcy i jednostki ratownictwa. Przedstawiają bowiem wnioski z ich doświadczenia zawodowego oraz obiektywnej oceny pełnej struktury ratowniczej, z uwzględnieniem przenikania się i współdziałania służb przedsiębiorcy oraz jednostek ratownictwa. Uwzględniają one najważniejsze aspekty tej działalności, od naboru i systemu szkoleń począwszy, na bezpośredniej działalności ratowniczej kończąc, stanowiąc materiał do analizy działań w zakresie ewolucji funkcjonowania ratownictwa górniczego w Polsce. Istotny obszar badań stanowią analizy ekonomiczne, wskazujące niezbędny poziom nakładów na właściwe funkcjonowanie i ewentualny zakres modernizacji struktur oraz organizacji ratownictwa górniczego.