Instytut Socjologii

Dzieje krakowskiej socjologii uniwersyteckiej sięgają końca dziewiętnastego wieku. Po zmiennych kolejach różnych inicjatyw, w 1930 roku doszło do utworzenia Katedry Etnologii i Socjologii, kierowanej najpierw przez prof. Jana Stanisława Bystronia, a później przez prof. Kazimierza Dobrowolskiego.

Katedra ta przekształciła się w 1957 roku w Katedrę Etnografii Ogólnej i Socjologii, a jej kierownikiem pozostał Kazimierz Dobrowolski. W placówce tej rozwijany był w szczególności nurt metody integralnej i studiów historyczno-kulturowych, a także perspektywa antropologii społecznej reprezentowana przez prof. Andrzeja Waligórskiego - ucznia Bronisława Malinowskiego. W tym samym 1957 roku powołana została do życia Katedra Socjologii i Demografii, kierowana przez prof. Pawła Rybickiego i skoncentrowana na zagadnieniach społeczno-strukturalnych oraz ludnościowych (te ostatnie podejmowała głównie doc. Wanda Czarkowska).

W 1970 roku doszło do połączenia obu katedr i utworzenia Instytutu Socjologii. Jego dyrektorami byli kolejno prof. prof. Władysław Kwaśniewicz, Piotr Sztompka, Andrzej K. Paluch, Tadeusz Borkowski, Zdzisław Mach, Krzysztof Frysztacki, Marian Niezgoda, Marek Kucia, Marcin Lubaś i (obecnie) Kaja Gadowska

W 2020 roku Instytut Socjologii UJ obchodzi swoje 50 urodziny.

Profesor zwyczajny socjologii i etnografii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Jego naukowa działalność ulokowana jest w obrębie socjologii oraz etnologii. Do roku 1965 kierował Katedrą Socjologii i Etnologii UJ, która w roku 1970 stała się jedną z dwóch placówek naukowych tworzących istniejący do dzisiaj Instytut Socjologii UJ. Do historii nauki przeszedł jako twórca tzw. metody integralnej. Do grona Jego uczniów należą m.in. prof. dr hab. Władysław Kwaśniewicz (pierwszy dyrektor Instytutu Socjologii UJ, zmarły w 2004 roku) oraz prof. dr hab. Piotr Sztompka.

Przeczytaj więcej

Socjolog, historyk nauki; autor prac, takich jak: "Arystoteles. Początki i podstawy nauki o społeczeństwie", "Społeczeństwo miejskie", "Struktura społecznego świata"; kierował Katedrą Socjologii i Demografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a potem Zakładem Socjologii Ogólnej w Instytucie Socjologii UJ.

Przeczytaj więcej

Antropolog, językoznawca, uczeń Bronisława Malinowskiego. Prowadził badania terenowe w Kenii we wschodniej Afryce, gdzie zajmował się społeczeństwem pierwotnym Luo. Autor publikacji, takich jak „Antropologiczna koncepcja człowieka" (1973), „Studia nad więzią terytorialną i rodzinną wschodnioafrykańskiego plemienia Luo" (1963), "Implikacje teoretyczno-etnograficznych badań terenowych" (1969). Kierował Zakładem Socjologii Kultury i Oświaty Instytutu Socjologii UJ.

Przeczytaj więcej

Filozofka, socjolożka, demografka, od 1968 r. zatrudniona na stanowisku starszego wykładowcy w Katedrze Socjologii i Demografii, od 1973 kierowniczka Pracowni Demograficznej w Instytucie Socjologii UJ. Autorka prac, takich jak: "Typy struktur wieku ludności regionu krakowskiego" (Ossolineum, 1968), "Prognozy demograficzne - wybrane zagadnienia" (Ossolineum 1974). W latach 1976-1979 pełniła funkcję zastępczyni dyrektora Instytutu Socjologii UJ.

Przeczytaj więcej

W latach 1970–1978 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Socjologii UJ, którego był twórcą i założycielem. Uczeń Kazimierza Dobrowolskiego, rozwijał badania na pograniczu socjologii i etnologii, skupiając się przede wszystkim na problematyce przeobrażeń obszarów wiejskich. Wypromował ok. 250 magistrów oraz trzynastu doktorów. Ośmiu Jego wychowanków uzyskało stopień doktora habilitowanego. Zasiadał we władzach m.in. Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Komitetu Socjologii PAN. Opublikował ponad 120 prac naukowych.

Przeczytaj więcej

Socjolog i antropolog społeczny, twórca Zakładu Antropologii Społecznej IS UJ, w latach 1988-90 Dyrektor Instytutu Socjologii UJ.

Przeczytaj więcej

Socjolog, specjalista w dziedzinie mikrosocjologii, teorii i badań eksperymentalnych procesów grupowych oraz ogólnej metodologii nauk społecznych. Twórca i kierownik Pracowni Mikrosocjologii, która w 1996 r. została przekształcona w Zakład Badań Procesów Grupowych IS UJ. Wykładał m.in. w State University of New York, Stanford University, University of Washington, University of South Carolina. Autor ponad 60 artykułów (głównie w języku angielskim) oraz współautorem i współredaktorem publikacji polskich i zagranicznych.

Przeczytaj więcej

Socjolog, wieloletni pracownik IS UJ, twórca i kierownik Katedry Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ. Jego zainteresowania badawcze dotyczyły szerokiego spektrum zagadnień – socjologii kultury, teorii cywilizacji, historii wczesnego chrześcijaństwa, historii cywilizacji europejskiej i przemian kulturowych zachodzących w jej łonie, a także specyfiki kultur Dalekiego Wschodu. Autor m.in. książek, takich jak: "Antynomie wielkiej wizji. Krytyka marksowskiej teorii historii" (1990), "Chrześcijaństwo i Europa: studia z dziejów cywilizacji Zachodu" (2001), "Zapomniani bracia: ginący świat chrześcijan Bliskiego Wschodu" (2004, z B. Kowalską).

Przeczytaj więcej

Swoje prace badawcze koncentrował wokół zagadnień rozwoju lokalnego. Pionier badań nad socjologicznymi aspektami turystyki w ośrodku krakowskim. W latach 1980-ych współautor (razem z Lucjanem Kocikiem) programu badawczego dotyczącego przemian rodzin rolniczych w Polsce południowej. Wieloletni wykładowca z zakresu socjologii turystyki zarówno w Instytucie Socjologii UJ, jak i na kierunku geografia w UJ. Autor fundamentalnej pracy dotyczącej czynników rozwoju lokalnego, opublikowanej przez Wydawnictwo UJ w roku 1993, w której zastosowana została metoda określana dzisiaj metodą poszerzonego przypadku (extended case method).

Przeczytaj więcej