Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

prof. dr hab. Irena Borowik

prof. dr hab. Irena Borowik

stanowisko: profesor

e-mail: irena borowik@uj.edu.pl


Irena Borowik - od wielu lat interesuje się socjologią religii, a w jej obrębie w szczególności teoriami religii, empirycznymi badaniami religijności w Polsce i na świecie, przemianami w Środkowo-Wschodniej Europie oraz metodologią badań.

Autorka licznych publikacji krajowych i zagranicznych, redaktorka kilkudziesięciu prac zbiorowych polsko i angielskojęzycznych, pomysłodawczyni i koordynatorka serii „Socjologia religii". Należy do licznych organizacji naukowych i jest członkinią komitetów redakcyjnych kilku czasopism. Od 1991 roku kieruje Zakładem Wydawniczym NOMOS.

Pełni funkcję Przewodniczącej Rady Dyscypliny Nauki socjologiczne UJ w kadencji 2022 - 2025.

Zainteresowania naukowe i badawcze

  • socjologiczne teorie religii
  • przemiany religijne w Środkowo-Wschodniej Europie
  • religijność w Europie i na świecie
  • metoda biograficzna
  • tożsamość: teorie i badania

Publikacje (wybrane)

Książki autorskie:

  • Charyzma a codzienność. Studium wpływu religii na życie codzienne w zróżnicowanym wyznaniowo środowisku wiejskim, Miniatura, Kraków 1990
  • Procesy prywatyzacji i instytucjonalizacji religii w powojennej Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1997
  • Odbudowywanie pamięci. Przemiany religijne w Środkowo-Wschodniej Europie po upadku komunizmu, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2000
  • Pluralizm religijny i moralny w Polsce, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2001 (z Tadeuszem Doktórem)
  • Razem i osobno. Religia a dobrostan w warunkach zróżnicowania etniczno – wyznaniowego na przykładzie Przemyśla, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2011 (z Agnieszką Dyczewską i Elizą Litak)


Wybrane artykuły w czasopismach i pracach zbiorowych:

  • The Roman Catholic Church in the Process of Democratic Transformation. The Case of Poland, w: Social Compass, 49(2), 2002, ss. 239-252
  • Between Orthodoxy and Eclectism: On the Religious Transformations of Russia, Belarus and Ukraine, w: Social Compass, 4/2002, ss. 497-508
  • Orthodoxy Confronting the Collapse of Communism in Post-Soviet Countries, Social Compass, 2006, 53/2, ss. 267-278
  • The Religious Landscape of Central and Eastern Europe after Communism, w: J. A. Beckford, N. J. Demerath (red.), The Sage Handbook of the Sociology of Religion, ss. 638-653, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore 2007
  • Why Has Religiosity in Poland not Changed since 1989? Five Hypotheses, Politics and Religion, 2010, vol.3, ss. 262-275
  • The Changing Meaning of Religion, International Review of Sociology, 2011, ss. 175-189
  • Tropami pamięci. Wstępne uwagi na temat tożsamości Tatarów Krymskich, Studia Humanistyczne 2011, 10/2, ss. 15-27
  • Religijność w Polsce okresu transformacji – na tropach zmian, w: Polska początku XXI wieku: przemiany kulturowe i cywilizacyjne, PAN, 2012, ss. 333-351
  • Redakcja naukowa serii książek Socjologia religii. Poczynając od 1996 roku w ramach tej serii opublikowano 12 najważniejszych pozycji teoretycznych z zakresu klasyki i współczesnej socjologii religii, poczynając od trzech tomów Socjologii religii Maxa Webera, poprzez dzieła Thomasa Luckmanna, Petera Bergera, Niklasa Luhmanna i inne.

Zrealizowane projekty

Granty badawcze:

  • Grant NCN własny (NN116090334) pt. Religia a tożsamość w perspektywie biografii Rosjan, Polaków i Tatarów Krymskich
  • Grant promotorski pt. Konstruowanie znaczeń religii w procesie edukacji religijnej w Polsce
  • Religijny i moralny pluralizm w Polsce, część międzynarodowego grantu Religious and Moral Pluralism in Europe (RAMP) realizowanego w 12 krajach. Pełniłam funkcję kierownika projektu w Polsce. Badania w Polsce finansowane przez KBN, grant zakończony w roku 2000
  • Religijność społeczeństwa polskiego i słoweńskiego w okresie transformacji (współpraca z Uniwersytetem w Lubljanie) - zakończenie w roku akademickim 2000/2001, finansowany przez KBN.
  • Church - State Relations in Central and Eastern Europe in Comparative Perspective, realizowany 1998-1999. Grant Research Support Scheme (RSS-finansowany przez Fundację Sorosa).
  • W ramach VI Programu Ramowego: Welfare and Values in Europe: Transition Related to Religion, Minorities and Gender, nr umowy 0286321. Kierownik zespołu badawczego w Polsce, okres realizacji:luty 2006 - marzec 2009.
  • Grant uzupełniający projektu WAVE z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.


Kierowanie tzw. grantami promotorskimi, związanymi tematycznie z obszarem zainteresowań socjologii religii:

  • Metafory integrującej się Europy w wypowiedziach papieża Jana Pawła II oraz duchownych Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1990-2004. Nr grantu 0299, zakończony w 2007 r.
  • Religijność jako element tożsamości na przykładzie wspólnot Ormian w Krakowie i we Lwowie. Nr grantu 0679, zakończony w 2007 r.
  • Religia i śmierć. Postawy wobec śmierci i umierania i ich religijne elementy na przykładzie środowiska Hospicjum św. Łazarza w Krakowie. Nr grantu 0315, zakończony w 2007 r.
  • Spory wokół teorii sekularyzacji. Nr grantu 0349/H03/2006/30, na okres od 19.06.2006 do 18.06.2007
  • Wpływ konwersji religijnej na tożsamość jednostki. Na przykładzie biografii członków wybranych grup religijnych. Nr grantu NN116 264533, od 30.11.2007 do 30.11.2008
  • Światopogląd wyznawców wybranych grup religijnych w Polsce. Analiza biograficzna. Nr grantu NN116336935, grant uzyskany w 2008 r., zakończony w roku 2011
  • Pamięć a tożsamość na przykładzie wspólnot religijnych: rzymskokatolickiej, greckokatolickiej oraz prawosławnej w Polsce. Nr grantu NN116334435, uzyskany w 2008 r., zakończony w 2012 r.